ΕΚΘΕΣΗ

 

Το μάθημα της Έκθεσης - Νεοελληνικής Γώσσας (παραγωγής λόγου) θεωρείται πως είναι  το  δυσκολότερο   για τους μαθητές όλων των κατευθύνσεων. Η διδασκαλία του στον τόπο μας αποτελεί σχεδόν αποκλειστικά φροντιστηριακό φαινόμενο. Εκείνο όμως που πρέπει ν’ αποφευχθεί είναι οι τυποποιημένες – φροντιστηριακές λύσεις που, ενώ φαίνεται ότι δίνουν  εύκολες  λύσεις στους  μαθητές,  αγκυλώνουν  τη  σκέψη, που δεν μπορεί να εξελιχθεί έξω από τις τυποποιημένες – κονσέρβα ιδέες  και φράσεις που τους δίνονται.

Εμείς φροντίζουμε με μέθοδο και υπομονή ν’ αξιοποιήσουμε –κινητοποιήσουμε τους μηχανισμούς που βοηθούν τη σκέψη να εξελιχθεί σ’ όλα τα σχετικά θέματα.

Τούτο προϋποθέτει συστηματοποίηση των ιδεών – επιχειρημάτων, κατηγοριοποίηση και ταυτόχρονα σύνδεση μεταξύ τους ώστε μ’ έναν απλό και τελικά φυσικό τρόπο να μπορεί ο μαθητής ν’ αξιοποιεί τις γνώσεις του και να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του μαθήματος.

Το ζητούμενο είναι να καταλάβει ο υποψήφιος ότι κάθε θέμα έκθεσης, όχι μόνο δεν είναι άσχετο με τα προηγούμενα ή τα επόμενα, αλλά ότι αποτελούν μια ενότητα. Τούτο θα πει ότι διδασκόμενος ένα θέμα, μπορεί ν’ αντιμετωπίσει πολλά άλλα που δεν έχει μέχρι στιγμής διδαχθεί. Όπως δηλαδή και στα μαθηματικά ο τρόπος σκέψης που ακολουθείται σε μια άσκηση, εφαρμόζεται και σε πολλές άλλες.

Το μάθημα της Έκθεσης απαιτεί ομαδική συνεργασία, ίσως περισσότερο από κάθε άλλο μάθημα, γιατί στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ανταλλαγή και κριτική επεξεργασία σκέψεων-ιδεών, δηλαδή στο διάλογο. Απαιτεί φυσικά καθημερινές εργασίες.

Εμείς ζητάμε για κάθε μάθημα οι μαθητές μας να ετοιμάζουν και να παραδίδουν εργασίες, που βαθμολογούνται – αξιολογούνται άμεσα. Ανά ομάδα θεμάτων γράφουμε επαναληπτικό διαγώνισμα, ενώ η παράδοση – διδασκαλία- ανάλυση καλύπτει κάθε λεπτομέρεια.

Θεωρούμε δεδομένο ότι πρέπει να μπουν γερά θεμέλια με την εντρυφή στη γλώσσα – λέξεις – νοήματα. Τα παιδιά γοητεύονται όταν συνειδητοποιούν ότι μπορούν να χρησιμοποιούν σωστά πλούσιο λεξιλόγιο και όταν διαπιστώνουν πως η δική τους σκέψη παράγει ιδέες – νοήματα – επιχειρήματα. Τούτα τα βοηθούν να εκφράζουν γραπτώς με συνεχόμενη πρόοδο – τις απόψεις τους. Αποκτούν δηλαδή δομή στη σκέψη.
Βοηθητικά τους παρέχουμε βιβλίο – σημειώσεις – αναλύσεις θεμάτων, συσχετισμό μεταξύ τους και πολλές ασκήσεις.

Καλό είναι επειδή η γλώσσα – σκέψη διαμορφώνεται σταδιακά οι μαθητές να προετοιμάζονται σωστά από την Α΄ Λυκείου. Χτίζουν μ’ αυτό τον τρόπο μια γερή υποδομή και καταπολεμούν το άγχος τους. Πρόχειρες ή επιπόλαιες λύσεις προκαλούν προβλήματα που εκδηλώνονται αμέσως.